deltalaw

به‌طور کلی هنگامی که بین دو طرف قراردادی بسته می‌شود آن‌ها می‌توانند علاوه بر تعهداتی که قانونا با امضاء قرارداد به عهده خود گذاشته می‌شود، شرایطی را به عقد اضافه کنند که دو طرف ملتزم به رفتار بر اساس آن باشند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع شرایط نصف شدن دارایی شوهر می‌پردازیم.

دارایی شوهر در چه شرایطی با زن نصف می‌شود؟

چنانچه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه، تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوء‌اخلاق و رفتار وی نباشد، زوج مکلف است تا نصف دارایی موجود خود را که در ایام زناشویی با زوجه به دست آورده یا معادل آن را به‌صورت بلاعوض به زوجه منتقل نماید.

تحقق این شرط منوط به حصول موارد زیر است:

• زمانی زوجه می‌تواند از این شرط به نفع خود استفاده نماید که طلاق صورت گرفته باشد. به عبارت دیگر امکان الزام شوهر برای اجرای این شرط پیش از درخواست طلاق وجود نخواهد داشت.
•  طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسری یا سوءاخلاق و رفتار وی نباشد. به عبارت دیگر چنانچه سوء‌رفتار و سوء‌اخلاق زوجه موجب گردیده باشد تا زوج اقدام به طلاق وی نماید شرط تنصیف دارایی محقق نخواهد گردید.

• بایستی که حتما مرد متقاضی طلاق باشد. به عبارتی دیگر مطابق قانون طلاق به اراده مرد است. بنابراین چنانچه وی بخواهد از این حق قانونی خود استفاده نماید، درست است که در واقع از قید و بند زندگی مشترک رهایی می‌یابد، اما ناگزیر به قبول شرط تنصیف دارایی خواهد بود.
• ملاک ارزیابی اموال در شرط تنصیف دارایی تا نصف اموال یا معادل آن است. به عبارت دیگر میزان و مبدا محاسبه نصف دارایی یا معادل آن، از کمترین اموال زوج تا سقف پنجاه درصد آن است.
•  زوجه این امکان را نخواهد داشت تا هر مالی از زوج را برای خود و در راستای شرط مطالبه نماید. به عبارت دیگر شرط تنصیف دارایی فقط مختص به دارایی است که در زمان زوجیت حاصل شده باشد. بنابراین اموالی را که زوج پیش از ازدواج داشته است یا به وی ارث رسیده است را نمی‌توان در راستای اجرای شرط موصوف به زوجه داد.
• آخرین شرطی که می‌بایست وجود داشته باشد تا شرط تنصیف دارایی به نفع زوجه قابل اجرا باشد، موجود بودن اموال حین طلاق است. بنابراین شامل اموال از بین رفته اعم از تلف یا مفقود شده، نخواهد گردید.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی برای دریافت مهریه چقدر باید هزینه کرد مطالعه کنید.

حذف نام همسر از شناسنامه پس از طلاق، دغدغه خیلی از مردان و زنانی است که طلاق گرفته‌اند و تمایل دارند در شناسنامه ایشان نامی از همسر سابق و طلاق و ازدواج قبلی نباشد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع شرایط حذف نام همسر سابق می‌پردازیم.

شرایط حذف نام همسر از شناسنامه

• حذف نام همسر اول از شناسنامه زمانی محقق می‌شود که شخص همسر دوم خود را انتخاب و نیز ازدواج آن‌ها رسمی باشد و ثبت‌نام ایشان در شناسنامه فرد انجام شود، بنابراین به‌ صرف انتخاب همسر و معرفی او نمی‌توان از این مقرره قانونی استفاده کرد.
• حذف نام از شناسنامه در این مورد صرفا پس از وقوع ازدواج دوم و ثبت آن صورت می‌گیرد، بنابراین همسر دوم از ازدواج پیشین همسر خود مطلع خواهد شد. از طرف دیگر، اقدام به حذف نام همسر قبلی از شناسنامه علاوه بر کاهش بار روانی موجود، موجب ارائه راحت‌تر شناسنامه در جاهای مختلف است، زیرا به‌طور عمده مواردی این‌چنین جزء خصوصی‌ترین مسائل افراد است و دلیلی ندارد که همگان از آن‌ها باخبر باشند. این در حالی است که با صدور گواهى ازدواج باید روشن شود که زن و مرد پیش از ازدواج می‌توانند با اخذ گواهی تجرد از ازدواج قبلی همسر آینده خود مطلع شوند.
• از اتلاق واژه همسر دوم باید این‌طور نتیجه گرفت که استفاده از این مورد صرفا در مورد اختیار کردن همسر دوم امکان‌پذیر خواهد بود و نه ازدواج‌های بعدی اما به نظر می‌رسد که با وجود نقص این مورد در این‌خصوص، بتوان در ازدواج‌های بعدی نیز از مزایای قانونی استفاده کرد.

مدارک لازم برای حذف طلاق از شناسنامه

• دو قطعه عکس
• دادنامه طلاق
• رونوشت یا اصل طلاق‌نامه
• اصل شناسنامه
• اصل کارت ملی
• گواهی باکرگی پزشک قانونی

حذف طلاق از شناسنامه

نکته مهمی که در این راستا وجود دارد این است که حذف نام همسر از شناسنامه کسی که دارای فرزند است به هیچ وجه امکان‌پذیر نیست به علت این‌که در صورت حذف نام همسر یا حذف طلاق از شناسنامه زوج یا زوجه فرزند از ارث محروم شده است.
از طرفی از نظر قانونی و اخلاقی نیز این موضوع امکان‌پذیر نیست.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر آیا زن بدون اجازه مرد می‌تواند سر کار برود؟ مطالعه کنید.

طلاق از طرف مرد به این معنا نیست که مرد می‌تواند هر موقع بخواهد زنش را طلاق دهد. این امر تنها با اراده مرد و بدون پرداخت حق و حقوق مالی زن انجام نخواهد شد، برای این کار لازم است مرد شرایطی را رعایت کند مثل پرداخت مهریه، نفقه، اجرت‌المثل، نحله و تمام حقوق مالی زن را بپردازد. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع شرایط درخواست طلاق از طرف مرد می‌پردازیم.

طلاق به درخواست مرد

درخواست طلاق به سه روش امکان دارد طلاق به درخواست زن، طلاق به درخواست مرد و طلاق توافقی.

در روش طلاق به درخواست مرد، مرد می‌تواند بدون دلیل و تنها با پرداخت تمام حق و حقوق مالی به زن او را طلاق دهد و اعتراض زن در این مورد هم مانع از جدایی و طلاق از جانب مرد نخواهد شد. اما مرد نمی‌تواند بدون پرداخت حقوق مالی به زن هر موقع خواست او را طلاق دهد.

 نکته‌ای که وجود دارد این است که اگر مرد برای طلاق همسرش دلیل یا دلایل محکمه‌پسند داشته باشد مانند عدم تمکین، سوءرفتار زن، اعتیاد زن، حبس طولانی مدت زن و مواردی که مورد قبول دادگاه برای طلاق زن از طرف مرد است دیگر لازم نخواهد بود که مرد برای طلاق جز مهریه زن دیگر حقوق مالی مثل نفقه، اجرت‌المثل و نحله را هم پرداخت کند.

شرایط دادخواست طلاق از جانب مرد

این دادخواست تفاوت چندانی با بقیه انواع طلاق‌ها ندارد. مرد ابتدا در سامانه طلاق ثبت‌نام می‌کند و وقت مشاوره قبل از طلاق که برای انواع طلاق اجباری است می‌گیرد.

اما اگر در سامانه طلاق ثبت نام نکرد می‌تواند دادخواست طلاق را به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی تقدیم کند.

سپس باید تمبر باطل کند و کپی برابر با اصل شده سند ازدواج و تمامی مدارک را به ضمیمه دادخواست طلاق، تقدیم دفتر خدمات الکترونیک قضایی که در آن دادخواست را ثبت کرده است، کند تا از آن‌جا به دادگاه خانواده برای رسیدگی ارسال شود.

در دادگاه کلیه مدارک بررسی می‌شود و دادگاه برای ایجاد صلح و سازش بین زوجین، آن‌ها را به داوری دعوت می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد یک نفر به عنوان داور معرفی کنند.

اگر این کار را نکردند خود دادگاه برای آن‌ها داور تعیین می‌کند البته نظریه داور برای دادگاه جنبه تشریفاتی دارد و تعیین کننده نیست.

اگر با ارجاع به داوری و مشاوره قبل از طلاق که اجباری است باز هم بین زن وشوهر سازش حاصل نشود و شوهر در تصمیم خود برای طلاق زن مصمم باشد، دادگاه با توجه و بررسی شروط ضمن عقد ازدواج و مندرجات سند ازدواج برای مواردی مانند جهیزیه، مهریه، اجرت‌المثل زوجه، نفقه زوجه و فرزند یا فرزندان تصمیم‌گیری و تعیین تکلیف می‌کند.

هم‌چنین دادگاه در مورد حضانت و نگهداری فرزند یا فرزندان و نحوه پرداخت هزینه‌های حضانت‌، تصمیم‌گیری می‌کند و تصمیمات در خصوص این موارد را ضمن رای مربوط به طلاق اعلام می‌کند.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با نکات حقوقی در این زمینه، آیا زن در مدت ازدواج موقت ارث می‌برد؟ مطالعه کنید.

طلا و جواهراتی که مرد در هنگام عقد یا زندگی مشترک به زوجه می‌دهد اغلب به عنوان هبه تعریف شده اند، هبه در لغت به معنای بخشش و دادن چیزی به کسی بدون دریافت مالی در قبال آن است. در این نوشتار از مجله دلتا به موضوع شرایط پس گرفتن طلا بعد از طلاق می‌پردازیم.

ماهیت حقوقی عقد هبه

آیا مرد می‌تواند پس از طلاق طلا‌های همسر خود را پس بگیرد؟ به ماهیت حقوقی عقد هبه برمی‌گردد.

یعنی باید ببینیم که آیا هبه عقدی لازم است یا جایز. عقد لازم عقدی است که هیچ یک از طرفین معامله نمی‌توانند آن را بر هم بزنند جز در موارد خاصی که قانون معین کرده است.

 در مقابل عقد لازم عقد جایز قرار می‌گیرد عقد جایز عقدی است که هر یک از طرفین هر وقت که بخواهند، بتوانند آن را بر هم زند.

اگر هبه را عقد جایز بدانیم شخص هبه کننده هر زمان که بخواهد می‌تواند این عقد را به هم بزند و مال هبه شده را دوباره از آن خود نماید.

 این رجوع به هبه باید در شرایط خاصی صورت بگیرد، اما اگر هبه را عقدی لازم بدانیم به محض تحقق آن دیگر امکان بر هم زدن عقد و رجوع از آن برای هبه کننده وجود ندارد.

شرایط پس گرفتن طلا بعد از طلاق

اما این رجوع به هبه باید در شرایط خاصی صورت بگیرد این شرایط عبارتند از:

• زمانی زوج می‌تواند تقاضای استرداد طلا از زوجه نماید که این مال هدیه داده شده از بین نرفته باشد.
•  هنگامی استرداد طلا از زوجه برای زوج قابل اقامه است که مالکیت مال هبه شده انتقال داده نشده باشد.
•  اگر در مال هبه شده تغییراتی صورت گیرد زوج نمی‌تواند تقاضای استرداد طلا از زوجه را داشته باشد.
•  در صورتی‌که هبه صورت گرفته از نوع هبه معوض (یعنی در ازای مال یا حقی دیگر) باشد و عوض هبه هم دریافت شده باشد، زوج دیگر نمی‌تواند از زوجه تقاضای استرداد طلا نماید.

استرداد طلا‌هایی که به عنوان هدیه به زن داده نشده است

مرجع رسیدگی به دعوای استرداد طلا از زوجه

مهریه یکی از حقوق مالی زن است که او در همه حال حتی بعد از طلاق، هم مستحق دریافت آن از شوهر است. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی مهریه در طلاق غیابی می‌پردازیم.

طلاق غیابی

طبق ماده 1133 قانون مدنی حق طلاق در اختیار مرد است؛ بنابراین اگر مردی دادخواست طلاق به طرفیت همسرش بدهد چه زن در دادگاه حاضر شود و یا حضور پیدا نکند و لایحه نیز ندهد قطعا رای طلاق صادر خواهد شد؛ اما در حالت دوم رای صادره طلاق غیابی، است و زن می‌تواند در مهلت قانونی واخواهی کند. آنچه اهمیت دارد این است که رای طلاق به درخواست مرد از سوی دادگاه صادر می‌شود، به هر حال ثبت طلاق منوط است به پرداخت حقوق مالی زن که در رای دادگاه منعکس می‌شود. حقوق مالی زن در طلاق از طرف مرد عبارت است از مهریه، اجرت المثل ایام زوجیت (به شرط مطالبه از سوی زن)، نفقه ایام عده، نفقه معوقه (در صورت مطالبه زن و استحقاق او) و شرط تنصیف اموال مندرج در عقدنامه‌ به شرط امضا این شرط توسط مرد و موجود بودن اموال هنگام طلاق که بعد از عقد خریداری شده باشد.

تکلیف مهریه در طلاق غیابی

اگر دادگاه حکم طلاق غیابی را صادر کند، تا زمانی‌که تکلیف حقوق مالی زن از جمله مهریه مشخص نشود، این حکم به ثبت نخواهد رسید. مثلا در مورد اول گفتیم هر مردی با توجه به این­که حق طلاق در اختیار اوست می‌­تواند حتی بدون حضور زن در دادگاه، حکم طلاق را دریافت کند. اما زمانی مرد می­‌تواند این حکم را به ثبت برساند که تکلیف حقوق مالی همسر خود را مشخص کند. در صورت غیبت مرد و صدور حکم طلاق غیابی، اگر از قبل مهریه­‌ای برای زن تعیین و در عقدنامه قید شده باشد، در صورت نزدیکی زن و شوهر تمام مهریه به زن تعلق خواهد گرفت. اگر نزدیکی انجام نشده باشد، زن مستحق دریافت نصف مهریه مشخص شده خواهد بود. در صورتی که مهریه­‌ای در عقدنامه برای زن مشخص نشده بود، در صورت ازاله بکارت، مهرالمثل (متناسب با شان و شخصیت زن و اوضاع و احوال خانوادگی او) به زن تعلق خواهد گرفت. حال که در این موارد مرد غایب است و امکان پرداخت مهریه نیست، زن می‌­تواند با معرفی اموال و دارایی از همسر خود به دادگاه، متناسب با اندازه­‌ مهریه­‌ خود، روی اموال مرد دست بگذارد. در مواردی هم که مرد مبادرت به طلاق همسر خود کرده است، در صورت تقاضا دریافت مهریه از طرفه زن، مرد می­‌تواند دادخواست اعسار در پرداخت مهریه دهد و پس از بررسی دادگاه و اثبات ناتوانی مرد در پرداخت، دادگاه مرد را ملزم به پرداخت مهریه به صورت اقساط خواهد کرد.

برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر در چه صورتی مهریه به زن تعلق نمی‌گیرد؟ را مطالعه کنید.