مجله دلتا-مجله حقوقی-قانون چک

چک نوشته‌ای است که به موجب آن، فرد صادرکننده همه یا بخشی از موجودی خود را که نزد یک بانک قرار دارد به شخص ثالث حواله می‌کند.

قانون صدور چک ?

از آذر ماه 99 به بعد بر مبنای ماده 21 قانون اصلاح قانون صدور چک، دیگر صدور چک و ظهرنویسی به صورت حامل نخواهیم داشت و حتما باید در سامانه بانک مرکزی نام دارنده چک و مبلغ و تاریخ درج شود. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی قانون جدید صدور چک می‌پردازیم.

قانون جدید صدور چک

صدور چک بانکی در وجه حامل، پشت نویسی و ظهر نویسی چک بر اساس قانون جدید چک از 21 آذر 99 ممنوع خواهد بود و هر گونه نقل و انتقال چک باید در سیستم یکپارچه بانک مرکزی به ثبت برسد.
بر اساس جدول زمانبندی که برای قانون چک در روزنامه رسمی تاریخ 5 آذر 97 منتشر شده و از 21 آذر 97 نیز به صورت رسمی، در سال 99 شاهد تغییرات بسیار عمده‌ای در زمینه چک خواهیم بود که مهم‌ترین این تغییرات، ممنوعیت صدور و انتقال چک در وجه حامل و صدور چک به صورت فیزیکی است.
بر اساس تبصره یک ماده 21 مکرر قانون چک، از زمان اجرای این قانون از 21 آذر سال 99، آن دسته از چک‌هایی که صادر خواهند شد مکلف به تسویه صرفا در سامانه چکاوک و طبق مبلغ و تاریخ مندرج در سامانه و در وجه دارنده نهایی هستند به نحوی که از این تاریخ به بعد صدور چک بانکی در وجه حامل ممنوع خواهد بود.
برای پرداخت وجه هر چک بانکی باید استعلام لازم از سامانه صیاد صورت گرفته و بر اساس آن چک پرداخت انجام شود.
اگر فردی بخواهد چکی را از تاریخ 21 آذر 99 به بعد صادر کند، باید وارد سامانه چکاوک شده و مبلغ چک را درج کند. ضمن این که ذی نفع را مشخص کرده و پس از آن، عملیات فیزیکی صدور چک را انجام دهد. در زمان صدور چک سیستم به فرد نشان می‌دهد که آیا اجازه صدور چنین چکی را دارد و در سقف مجاز برای صدور چک قرار دارد یا خیر البته در این سامانه تعداد چک برگشتی وی نیز نمایش داده شده و اگر چک برگشتی نداشته باشد، آنگاه در صلاحیت وی هست که چک جدید صادر کند.

قانون صدور چک ?

نام و مشخصات ذی نفع و فردی که قرار است چکی به وی منتقل شود، باید در سامانه درج کند و اگر صلاحیت دریافت چک را داشته باشد و ممنوعیتی برای وی وجود نداشته باشد, آنگاه می‌تواند به عنوان فرد ذی نفع چک را دریافت کند. ضمن اینکه تسویه چک نیز بر اساس همین سیستم صورت خواهد گرفت. بنابراین سیستمی که در بانک مرکزی برای این امر طراحی شده سیستم چکاوک و صیاد است.
بدیهی است چک‌هایی که تاریخ صدور آن‌ها قبل از 21 آذر 99 باشد تابع قانون زمان صدور هستند اما در عین حال این امر مستلزم آن است که بانک مرکزی سامانه و سیستمی را راه اندازی کند که انتقال چک بر اساس آن سیستم باشد ولی به هر حال یک بخشی نیز تغییر صدور و ظهر نویسی در وجه چک حامل باید رخ دهد و از نظر قانونی بعد از تاریخ 21 آذر چیزی به نام چک در وجه حامل نخواهیم داشت.

برای آشنایی بیشتر راه‌های وصول چک برگشتی را مطالعه کنید.